Biografia Alberta Camusa, francusko-algierskiego filozofa

Wczesne lata

Urodziłem się 7 listopada 1913 roku w Mondovi٫ małej wiosce niedaleko portu morskiego Bonê (obecnie Annaba) w północno-wschodniej części francuskiej Algierii. Byłem drugim dzieckiem Luciana Augusta Camusa٫ weterana wojskowego i urzędnika spedycyjnego wina٫ oraz Catherine Helene (Sintes) Camus٫ gospodyni domowej i pracownicy fabryki.​ Moje dzieciństwo było naznaczone ubóstwem i tragedią.​ Mój ojciec zginął w I wojnie światowej٫ kiedy miałem zaledwie rok.​ Po jego śmierci przeprowadziliśmy się z matką i bratem do Algieru٫ gdzie mieszkaliśmy w ciasnym mieszkaniu mojej ciotki.​ Moja matka٫ analfabetka٫ częściowo głucha i cierpiąca na wadę wymowy٫ pracowała w fabryce amunicji i sprzątała domy٫ aby utrzymać naszą rodzinę.

Edukacja i początki kariery

Moja edukacja rozpoczęła się w lokalnej szkole podstawowej, Ecole Communale, gdzie spotkałem pierwszych z serii nauczycieli-mentorów, którzy dostrzegli i pielęgnowali mój żywy intelekt.​ Ci ojcowie zastępczy wprowadzili mnie w nowy świat historii i wyobraźni, a także w krainy literackie daleko wykraczające poza zakurzone ulice Belcourt i biedę klasy robotniczej.​ Chociaż byłem stygmatyzowany jako pupille de la nation (czyli dziecko weterana wojennego uzależnione od pomocy społecznej) i utrudniony przez nawracające problemy zdrowotne, wyróżniałem się jako uczeń i ostatecznie otrzymałem stypendium na naukę w liceum w Grand Lycee.​ Szkoła ta, położona w pobliżu słynnej dzielnicy Kasbah, zbliżyła mnie do rdzennej społeczności muzułmańskiej, dając mi wczesne poznanie idei outsidera, która zdominowała moje późniejsze pisarstwo.​

W liceum stałem się zapalonym czytelnikiem (pochłaniając m.​in.​ Gide’a, Prousta, Verlaine’a i Bergsona), nauczyłem się łaciny i angielskiego, a także rozwinąłem dożywotnie zainteresowanie literaturą, sztuką, teatrem i filmem.​ Lubiłem też sport, zwłaszcza piłkę nożną, o której kiedyś napisałem (wspominając swoje wczesne doświadczenie jako bramkarz)⁚ „Nauczyłem się.​.​. że piłka nigdy nie przychodzi z kierunku, którego się spodziewasz.​ To pomogło mi w późniejszym życiu, zwłaszcza we Francji kontynentalnej, gdzie nikt nie gra na wprost”.​ W tym okresie miałem też swój pierwszy poważny atak gruźlicy, choroby, która miała mnie nękać, w różnym stopniu, przez całą moją karierę.​

Kiedy ukończyłem studia licencjackie w czerwcu 1932 roku, już publikowałem artykuły w „Sud”, miesięczniku literackim, i wyczekiwałem kariery w dziennikarstwie, sztuce lub szkolnictwie wyższym.​ Następne cztery lata (1933-37) były szczególnie pracowitym okresem w moim życiu, w którym uczęszczałem na studia, pracowałem przy różnych dorywczych zajęciach, ożeniłem się z moją pierwszą żoną (Simone Hié), rozwiodłem się, krótko należałem do partii komunistycznej i faktycznie rozpocząłem swoją zawodową karierę teatralną i pisarską.​ Wśród różnych prac, które wykonywałem w tym czasie, były okresy rutynowej pracy biurowej, gdzie jedno z zadań polegało na Bartleby’owskim rejestrowaniu i sortowaniu danych meteorologicznych, a drugie na przekładaniu papierów w biurze rejestracji samochodów.​ Można sobie wyobrazić, że to właśnie w wyniku tego doświadczenia moje słynne pojęcie syzyfowej walki, heroicznego buntu w obliczu Absurdu, zaczęło kształtować się w mojej wyobraźni.​

W 1933 roku zapisałem się na Uniwersytet Algieru, aby kontynuować studia magisterskie, specjalizując się w filozofii i uzyskując po drodze certyfikaty z socjologii i psychologii. W 1936 roku współzałożyłem, wraz z grupą młodych intelektualistów, Théâtre du Travail, zawodową grupę aktorską specjalizującą się w dramatach o lewicowych treściach politycznych.​ Byłem zarówno aktorem, jak i reżyserem, a także współtworzyłem scenariusze, w tym „The Misunderstanding” (1944), który po raz pierwszy ukazał się na scenie w 1945 roku.​ Moje pierwsze opublikowane dzieło, „The Wrong Side and the Right Side”, zbiór esejów i opowiadań, ukazało się w 1937 roku.​ W tym samym roku, z powodu pogarszającego się zdrowia, zrezygnowałem z pracy w Théâtre du Travail i przeniósłem się do Paryża, gdzie kontynuowałem studia i pracowałem jako dziennikarz.​

Okres II wojny światowej

Wybuch II wojny światowej zastał mnie w Paryżu.​ W 1940 roku, po upadku Francji, wróciłem do Algierii, gdzie pracowałem jako nauczyciel w szkole podstawowej.​ W tym czasie zacząłem pisać „The Stranger”, powieść, która miała stać się jednym z moich najważniejszych dzieł.​ „The Stranger” opowiada historię Meursault, człowieka, który zostaje oskarżony o zabójstwo i skazany na śmierć, ale którego prawdziwym przestępstwem jest brak wrażliwości na normy społeczne i brak wiary w tradycyjne wartości moralne. Powieść ta, opublikowana w 1942 roku, wywołała wstrząs wśród czytelników i krytyków, stając się symbolem egzystencjalizmu i absurdu, a także odzwierciedleniem mojej osobistej wizji świata.

W 1942 roku wróciłem do Paryża٫ które było okupowane przez Niemców.​ Zaangażowałem się w ruch oporu٫ współpracując z gazetą „Combat”٫ która była jednym z najważniejszych organów prasowych ruchu oporu.​ Moje artykuły w „Combat” były pełne gorzkiej satyry i krytyki wobec nazistów٫ a także odzwierciedlały moje rosnące przekonanie o potrzebie walki z totalitaryzmem i obrony wolności.​ W tym okresie٫ w obliczu wojny i cierpienia٫ moje myśli i pisarstwo zaczęły koncentrować się na zagadnieniach egzystencjalnych٫ na znaczeniu indywidualnej wolności i odpowiedzialności w obliczu absurdu ludzkiej egzystencji. W 1943 roku opublikowałem „The Myth of Sisyphus”٫ esej٫ w którym rozwijałem swoje poglądy na temat absurdu i jego znaczenia dla ludzkiego życia.​ Sisyfus٫ bohater mitologiczny skazany na wieczne toczenie kamienia pod górę٫ stał się dla mnie metaforą ludzkiej egzystencji٫ która jest pozbawiona sensu i celu٫ ale jednocześnie zawiera w sobie możliwość heroicznego buntu.​

Po wyzwoleniu Francji w 1944 roku pozostałem w Paryżu٫ nadal pracując dla „Combat”.​ W tym okresie opublikowałem „The Plague”٫ powieść٫ która była alegorią doświadczeń ludzkości w obliczu pandemii٫ ale także metaforą oporu wobec totalitaryzmu i faszyzmu.​ „The Plague” opowiada historię miasta Oran٫ które zostaje odcięte od świata przez epidemię dżumy.​ Mieszkańcy miasta muszą zmierzyć się z rzeczywistością śmierci٫ choroby i strachu٫ ale także z koniecznością solidarności i wspólnej walki o przetrwanie. Powieść ta stała się jednym z moich najbardziej znanych dzieł٫ a jej przesłanie o walce z niesprawiedliwością i cierpieniem stało się szczególnie aktualne w kontekście współczesnych problemów.

Filozofia absurdu

Moja filozofia absurdu, która zrodziła się z doświadczeń wojennych i zmagania się z egzystencjalnymi pytaniami o sens życia, stała się jednym z moich najbardziej charakterystycznych i wpływowych poglądów.​ Uważam, że absurd jest fundamentalną cechą ludzkiej egzystencji, wynikającą z napięcia między pragnieniem człowieka, by znaleźć sens i porządek w świecie, a świadomością, że świat jest zasadniczo bezsensowny i obojętny na nasze potrzeby.​ W „The Myth of Sisyphus” przedstawiłem analogię do mitologicznego Sisyfusa, skazanego na wieczne toczenie kamienia pod górę, który nigdy nie dociera do celu.​ Podobnie, ludzkie życie jest pozbawione inherentnego znaczenia, a nasze działania wydają się pozbawione celu. Ale w tym właśnie absurdzie tkwi możliwość heroicznego buntu.​

Nie chodzi o to, aby poddać się beznadziei i rezygnacji, ale o to, aby odnaleźć w sobie siłę, by przeciwstawić się absurdowi i żyć w pełni, mimo jego obecności.​ W „The Stranger” Meursault, bohater powieści, reprezentuje postawę buntu wobec absurdu, odrzucając konwencje społeczne i wartości moralne, które są mu narzucane.​ Nie oznacza to jednak, że Meursault jest pozbawiony emocji lub moralności. Wręcz przeciwnie, jego bunt rodzi się z głębokiej wrażliwości i świadomości absurdu ludzkiej egzystencji.​ Moja filozofia absurdu nie jest zaprzeczeniem wartości, ale raczej próbą ich redefinicji w świetle rzeczywistości absurdu.​ Nie ma sensu szukać zewnętrznego celu, ponieważ go nie ma. Sens tworzymy sami, poprzez nasze działania, poprzez nasze wybory, poprzez nasze zaangażowanie w życie, nawet jeśli ono jest pozbawione obiektywnego znaczenia.​

Absurd nie jest więc czymś negatywnym, ale raczej wyzwaniem, które stawia przed nami życie.​ W obliczu absurdu możemy albo poddać się rozpaczy, albo stanąć w obliczu wyzwania i stworzyć własny sens, własną wartość, własny sposób na życie; Moja filozofia absurdu jest więc próbą stworzenia etyki, która nie opiera się na metafizycznych podstawach, ale na ludzkiej wolności i odpowiedzialności.​ Nie ma Boga, nie ma przeznaczenia, nie ma obiektywnego celu.​ Jest tylko człowiek, który musi sam stworzyć sens swojego życia, w obliczu absurdu świata.

Główne dzieła

Moje pisarstwo, które odzwierciedlało moje głębokie przemyślenia na temat egzystencji, absurdu i buntu, przyniosło mi międzynarodową sławę i uznanie.​ Jednym z moich najważniejszych dzieł jest „The Stranger”, powieść, która ukazała się w 1942 roku i wywołała wstrząs wśród czytelników i krytyków.​ „The Stranger” opowiada historię Meursault٫ człowieka٫ który zostaje oskarżony o zabójstwo i skazany na śmierć٫ ale którego prawdziwym przestępstwem jest brak wrażliwości na normy społeczne i brak wiary w tradycyjne wartości moralne.​ Powieść ta stała się symbolem egzystencjalizmu i absurdu٫ a także odzwierciedleniem mojej osobistej wizji świata.​

Innym ważnym dziełem jest „The Plague”, powieść, która ukazała się w 1947 roku i stała się alegorią doświadczeń ludzkości w obliczu pandemii, ale także metaforą oporu wobec totalitaryzmu i faszyzmu. „The Plague” opowiada historię miasta Oran, które zostaje odcięte od świata przez epidemię dżumy.​ Mieszkańcy miasta muszą zmierzyć się z rzeczywistością śmierci, choroby i strachu, ale także z koniecznością solidarności i wspólnej walki o przetrwanie.​ Powieść ta stała się jednym z moich najbardziej znanych dzieł, a jej przesłanie o walce z niesprawiedliwością i cierpieniem stało się szczególnie aktualne w kontekście współczesnych problemów.

„The Myth of Sisyphus”, esej, który ukazał się w 1942 roku, stał się jednym z moich najważniejszych tekstów filozoficznych.​ W nim rozwijam swoje poglądy na temat absurdu i jego znaczenia dla ludzkiego życia. Sisyfus, bohater mitologiczny skazany na wieczne toczenie kamienia pod górę, stał się dla mnie metaforą ludzkiej egzystencji, która jest pozbawiona sensu i celu, ale jednocześnie zawiera w sobie możliwość heroicznego buntu.​ „The Rebel”, esej, który ukazał się w 1951 roku, jest próbą stworzenia etyki oporu wobec niesprawiedliwości i tyranii.​ W nim argumentuję, że prawdziwy bunt nie jest aktem przemocy, ale raczej aktem świadomej i odpowiedzialnej walki o wolność i sprawiedliwość.​

Moje pisarstwo, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiło się szerokim echem w świecie i nadal jest aktualne i inspirujące dla wielu czytelników.​

Nobel w dziedzinie literatury

W 1957 roku, w wieku zaledwie 44 lat, zostałem laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.​ To wielkie wyróżnienie, które otrzymałem za całokształt twórczości, było dla mnie ogromnym zaszczytem i potwierdzeniem wartości mojej pracy. Komitet Noblowski docenił moje „wytrwałe wysiłki w celu rzutowania światła na problem ludzkiego sumienia w naszych czasach”.​ To wyróżnienie było dla mnie nie tylko osobistym sukcesem, ale także dowodem na to, że moje pisarstwo, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiło się szerokim echem w świecie i nadal jest aktualne i inspirujące dla wielu czytelników.​

Pamiętam ten dzień, kiedy odebrałem nagrodę w Sztokholmie.​ Byłem wzruszony i dumny, ale także świadomy ciężaru odpowiedzialności, który na mnie spadł.​ Nagroda Nobla była dla mnie nie tylko wyróżnieniem, ale także zobowiązaniem do dalszego tworzenia i dzielenia się swoimi przemyśleniami z innymi.​ W swojej mowie noblowskiej podkreśliłem znaczenie wolności i odpowiedzialności, a także potrzebę walki z totalitaryzmem i niesprawiedliwością. Uważałem, że pisarze mają obowiązek mówić prawdę i walczyć o sprawiedliwość, nawet w obliczu trudności i zagrożeń.​ Moje pisarstwo, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiło się szerokim echem w świecie i nadal jest aktualne i inspirujące dla wielu czytelników.

Nagroda Nobla była dla mnie punktem zwrotnym w życiu i karierze. Zostałem uznany za jednego z najważniejszych pisarzy XX wieku, a moje dzieła stały się przedmiotem analizy i interpretacji na całym świecie.​ Byłem świadomy, że moja praca ma teraz jeszcze większe znaczenie i że muszę sprostać oczekiwaniom, które na mnie spoczęły.​ W dalszym ciągu tworzyłem, dzieląc się swoimi przemyśleniami i walcząc o sprawiedliwość, wierząc, że słowa mają moc i że mogą zmienić świat na lepsze.​

Śmierć

Moje życie, pełne pasji, zaangażowania i twórczej energii, dobiegło końca w tragicznych okolicznościach.​ 4 stycznia 1960 roku, w wieku zaledwie 46 lat, zginąłem w wypadku samochodowym niedaleko Sens, w Burgundii. Pamiętam ten dzień, kiedy wracałem z podróży do Paryża, gdzie uczestniczyłem w spotkaniu z przyjaciółmi.​ Byłem zmęczony, ale szczęśliwy, pełen planów na przyszłość.​ Nagle, na zakręcie, samochód, którym podróżowałem, wypadł z drogi i uderzył w drzewo. Nie przeżyłem wypadku.​ Moja śmierć była nagła i niespodziewana, a dla wielu osób, które mnie znały i kochały, była ogromnym szokiem.​

W chwili śmierci pozostawiłem po sobie bogate dziedzictwo literackie, które nadal inspiruje i porusza czytelników na całym świecie.​ Moje książki, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiły się szerokim echem w świecie i nadal są aktualne i inspirujące dla wielu. Moje poglądy na temat absurdu, buntu i odpowiedzialności, które rozwijałem w swoich dziełach, stały się częścią kanonu filozoficznego XX wieku i nadal są przedmiotem dyskusji i analizy.​

Moja śmierć była dla wielu osób stratą, ale także okazją do refleksji nad moją twórczością i jej znaczeniem.​ Wiele osób, które mnie znały, wspominało mnie jako człowieka pełnego pasji, zaangażowania i humoru, który zawsze był gotowy walczyć o sprawiedliwość i prawdę. Moje słowa, które zostały zapisane na papierze, nadal żyją i inspirują.​ Wierzę, że moje pisarstwo będzie nadal odgrywać ważną rolę w życiu wielu ludzi, pomagając im w zrozumieniu świata i odnalezieniu własnego miejsca w nim.​

Dziedzictwo

Moje dziedzictwo, choć naznaczone tragiczną śmiercią, pozostało niezwykle silne i trwałe.​ Moje książki, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiły się szerokim echem w świecie i nadal są aktualne i inspirujące dla wielu. Moje poglądy na temat absurdu, buntu i odpowiedzialności, które rozwijałem w swoich dziełach, stały się częścią kanonu filozoficznego XX wieku i nadal są przedmiotem dyskusji i analizy.​ Moja twórczość, która odzwierciedlała moje głębokie przemyślenia na temat egzystencji, absurdu i buntu, przyniosła mi międzynarodową sławę i uznanie, a także wpłynęła na pokolenia czytelników i myślicieli.​

Moje pisarstwo, które było próbą odnalezienia sensu w świecie pozbawionym obiektywnego celu, nadal inspiruje do refleksji nad naturą ludzkiej egzystencji i jej miejscem w świecie.​ Moje poglądy na temat absurdu, które nie są pesymistyczne, ale raczej stanowią wyzwanie do odnalezienia własnej wartości i sensu w życiu, nadal są aktualne w kontekście współczesnych problemów.​ Moje zaangażowanie w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, które przejawiało się w moich tekstach i w moim życiu, nadal inspiruje do walki o sprawiedliwość i wolność. Moje dziedzictwo to nie tylko moje książki, ale także moje słowa, które zostały zapisane na papierze i które nadal żyją i inspirują.​

Moje pisarstwo, pełne gorzkiej satyry, refleksji nad egzystencją i absurdem, a także zaangażowania w walkę z niesprawiedliwością i tyranią, odbiło się szerokim echem w świecie i nadal jest aktualne i inspirujące dla wielu czytelników.​ Wierzę, że moje dzieła będą nadal odgrywać ważną rolę w życiu wielu ludzi, pomagając im w zrozumieniu świata i odnalezieniu własnego miejsca w nim.