9 Błędy rzeczowe w filmach oparte na nauce

9 Błędy rzeczowe w filmach opartych na nauce

Zawsze uwielbiałem filmy science fiction.​ Pamiętam, jak jako dziecko z zapartym tchem oglądałem “Gwiezdne Wojny” i marzyłem o tym, żeby kiedyś samemu polecieć w kosmos.​ Z czasem jednak zacząłem zauważać, że wiele filmów science fiction pełno jest błędów naukowych, które psują przyjemność z oglądania.​ Zdecydowałem się więc na stworzenie listy 9 najczęstszych błędów rzeczowych w filmach opartych na nauce, które sam zauważyłem podczas seansów.​

Wstęp

Od dziecka byłem zafascynowany światem nauki i technologii.​ Pamiętam, jak z wypiekami na twarzy oglądałem filmy science fiction, marząc o tym, aby kiedyś samemu odkrywać tajemnice kosmosu. Z czasem jednak zacząłem zauważać, że wiele filmów tego gatunku pełno jest błędów, które psują przyjemność z oglądania.​ Nie mówię tu o drobnych niedociągnięciach, które można łatwo przeboleć.​ Mam na myśli rażące błędy naukowe, które wręcz biją po oczach.​

W tym artykule postanowiłem zebrać 9 najczęstszych błędów rzeczowych, które można spotkać w filmach science fiction.​ Niektóre z nich są tak oczywiste, że aż dziwne, że twórcy filmów je popełniają.​ Inne są bardziej subtelne, ale nie mniej irytujące.

Mam nadzieję, że dzięki tej liście uda mi się osłodzić wam seansy filmowe i sprawić, że będziecie zwracać uwagę na detale, które wcześniej umykały waszej uwadze.

Błąd #1⁚ Dźwięk w kosmosie

Pamiętam, jak podczas seansu “Gwiezdnych Wojen” byłem zachwycony głośnym wybuchem gwiezdnego niszczyciela.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy w kosmosie w ogóle może być słychać jakikolwiek dźwięk.​ Dopiero później dowiedziałem się, że dźwięk rozchodzi się w środowisku materialnym, takim jak powietrze lub woda.​ W kosmosie panuje prawie idealna próżnia, więc dźwięk nie ma jak się rozchodzić.​

Wiem, że twórcy filmów science fiction chcą dodawać dźwięku do kosmicznych scen walki, żeby były bardziej dynamiczne i ekscytujące.​ Ale dla mnie to jest po prostu błąd naukowy, który bardzo mnie irytuje.​

Z drugiej strony, zrozumiałem, że film to sztuka, a nie dokument naukowy.​ Nie oczekuję od twórców filmów doskonałej precyzji naukowej.​ Ale gdy widzę tak rażące błędy, jak dźwięk w kosmosie, to trudno mi się zanurzyć w świecie przedstawionym na ekranie.​

Błąd #2⁚ Globalne ocieplenie a Waterworld

Pamiętam, jak oglądałem “Waterworld” z Kevinem Costnerem.​ Byłem wtedy jeszcze młody i nie miałem pojęcia o globalnym ociepleniu.​ Film przedstawiał wizję świata, w którym topniejące lodowce spowodowały zalanie wszystkich lądów.​ Wtedy wydawało mi się to przerażające i wiarygodne.​

Z czasem jednak dowiedziałem się, że scenariusz “Waterworld” jest oparty na błędnym założeniu.​ Chociaż globalne ocieplenie jest realnym zagrożeniem, to topniejące lodowce nie spowodują zalania całej Ziemi. Nawet jeśli wszystkie lodowce i pokrywy lodowe stopnieją, poziom mórz podniesie się maksymalnie o 200 stóp. To oczywiście katastrofa dla społeczności nadmorskich, ale nie oznacza, że Denver zamieni się w plażę.​

Wiem, że twórcy “Waterworld” chcieli stworzyć dramatyczny obraz katastrofy klimatycznej. Ale ich wizja jest przesadzona i nie odpowiada rzeczywistości.​

Błąd #3⁚ Upadki z dużych wysokości

W filmach często widzimy sceny, w których bohaterowie spadają z ogromnych wysokości i cudem przeżywają. Pamiętam, jak podczas oglądania “Komanda” z Arnoldem Schwarzeneggerem byłem zachwycony tym, jak Arnold spada z helikoptera i ląduje na nogach.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy to w ogóle jest możliwe.​

Dopiero później dowiedziałem się, że upadki z dużych wysokości są bardzo niebezpieczne i prawie zawsze kończą się tragicznie.​ Siła uderzenia zależy od masy ciała i prędkości upadku.​ Im wyższa wysokość, tym większa prędkość i tym większa siła uderzenia.​

Nawet jeśli bohater spadnie na miękkie podłoże, np.​ na śnieg lub w wodę, to nie oznacza, że wyjdzie z tego całkowicie bez uszczerbku.​ Upadki z dużych wysokości mogą spowodować poważne urazy wewnętrzne, złamania kości i nawet śmierć.

Błąd #4⁚ Grawitacja i czarne dziury

W filmach science fiction często spotykamy się z motywem czarnych dziur. Pamiętam, jak podczas oglądania “Interstellar” byłem zachwycony wizją tego kosmicznego potwora.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, jak w rzeczywistości działa grawitacja w pobliżu czarnej dziury.​

Dopiero później dowiedziałem się, że grawitacja czarnej dziury jest tak silna, że nic nie jest w stanie jej odporować.​ Nawet światło nie jest w stanie ucieknąć z jej ciągnięcia grawitacyjnego.​

W filmach czarne dziury często są przedstawiane jako bramy do innych światów lub czasoprzestrzeni.​ Ale w rzeczywistości czarna dziura to miejsce, z którego nic nie może wydostać się.​ Jeśli statek kosmiczny zbliży się do czarnej dziury, zostanie rozciągnięty i rozerwany na kawałki przez jej niezwykłą siłę grawitacyjną.​

Błąd #5⁚ Ulepszanie rozmytych zdjęć

W filmach szpiegowskich często widzimy sceny, w których rozmyte zdjęcie lub nagranie z kamery monitoringu zostaje w magiczny sposób wyostrzone przez komputer.​ Pamiętam, jak podczas oglądania “Mission⁚ Impossible” byłem zachwycony, jak Ethan Hunt w mgnieniu oka uzyskał ostre zdjęcie z rozmytego materiału.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy to w ogóle jest możliwe.​

Dopiero później dowiedziałem się, że komputery nie są w stanie dodawać informacji, których nie ma w oryginalnym pliku.​ Można wykorzystać algorytmy do wygładzenia rozmytych krawędzi i poprawienia kontrastu, ale nie da się odtworzyć szczegółów, których nie ma na oryginalnym zdjęciu.​

Wiem, że twórcy filmów chcą ułatwić widzom identyfikację osób na zdjęciach i nagrań.​ Ale ich wizja jest niestety niespójna z rzeczywistością.

Błąd #6⁚ Atmosfera bogata w tlen

W filmach science fiction często widzimy, jak bohaterowie lądują na obcych planetach i od razu zdejmują skafandry, oddychając świeżym powietrzem.​ Pamiętam, jak podczas oglądania “Avatara” byłem zachwycony pięknem planety Pandora i jej niezwykłą florą i fauną.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy w rzeczywistości możliwe jest oddychanie powietrzem na obcej planecie bez skafandra.​

Dopiero później dowiedziałem się, że nawet jeśli atmosfera obcej planety zawiera tlen, to nie oznacza, że jest odpowiednia do oddychania.​ Atmosfera może zawierać inne gazow, które są toksyczne dla ludzi.​ Poza tym, nawet jeśli atmosfera jest bezpieczna, to oddychanie powietrzem na obcej planecie może spowodować zakażenie mikroorganizmami, do których ludzki organizm nie jest przyzwyczajony.​

Wiem, że twórcy filmów chcą pokazać bohaterów w bardziej naturalnym otoczeniu.​ Ale w rzeczywistości oddychanie powietrzem na obcej planecie bez skafandra jest niebezpieczne i nawet śmiertelne.

Błąd #7⁚ Widoczne lasery w kosmosie

W filmach science fiction często widzimy sceny, w których lasery kosmiczne emitują widoczne wiązki światła, które przecinają przestrzeń kosmiczną.​ Pamiętam, jak podczas oglądania “Star Wars” byłem zachwycony widokiem laserów wystrzeliwanych z gwiezdnych niszczycieli. Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy w rzeczywistości lasery w kosmosie są widoczne.​

Dopiero później dowiedziałem się, że lasery w kosmosie są niewidoczne.​ Wiązka laserowa jest widoczna tylko wtedy, gdy przechodzi przez środowisko materialne, np. powietrze lub wodę.​ W kosmosie panuje prawie idealna próżnia, więc wiązka laserowa nie ma jak się odbijać od cząsteczek i stworzyć widoczny promień.​

Wiem, że twórcy filmów chcą pokazać widzom efektowne walki laserowe. Ale ich wizja jest niestety niespójna z rzeczywistością.​

Błąd #8⁚ Natychmiastowe zamrażanie

W filmach science fiction często widzimy sceny, w których bohaterowie zostają natychmiast zamrożeni przez specjalne promienie.​ Pamiętam, jak podczas oglądania “The Day After Tomorrow” byłem zachwycony widokiem zamrożonego Nowego Jorku.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy w rzeczywistości możliwe jest natomiastowe zamrożenie takiej dużej ilości wody.

Dopiero później dowiedziałem się, że zamrażanie wody jest procesem stopniowym.​ Woda rozszerza się podczas zamrażania, a siła tego rozszerzania jest bardzo duża. Jeśli natomiastowo zamrozić dużą ilość wody, to siła rozszerzania byłaby tak wielka, że zniszczyłaby wszystko w okolicy.​

Wiem, że twórcy filmów chcą pokazać widzom efektowne sceny katastrofy.​ Ale ich wizja jest niestety niespójna z rzeczywistością.​

Błąd #9⁚ Ukrywanie się w pasie asteroid

W filmach science fiction często widzimy sceny, w których bohaterowie uciekają przed wrogiem, ukrywając się w pasie asteroid.​ Pamiętam, jak podczas oglądania “Star Wars” byłem zachwycony widokiem X-Wingów przelatujących między asteroidami.​ Wtedy jeszcze nie zastanawiałem się nad tym, czy w rzeczywistości możliwe jest ukrywanie się w pasie asteroid bez ryzyka zderzenia.​

Dopiero później dowiedziałem się, że pas asteroid jest bardzo gęsto zaludniony przez kosmiczne skały.​ Nawet jeśli statek kosmiczny uda się uniknąć zderzenia z większymi asteroidami, to jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że zostanie uszkodzony przez mniejsze cząstki pyłu kosmicznego.

Wiem, że twórcy filmów chcą pokazać widzom ekscytujące pościgi w kosmosie.​ Ale ich wizja jest niestety niespójna z rzeczywistością.​

Podsumowanie

Po przeanalizowaniu 9 najczęstszych błędów naukowych w filmach science fiction, doszedłem do wniosku, że twórcy filmów często poświęcają realizm na rzecz efektów specjalnych i emocjonującej fabuły.​ Zrozumiałem, że film to sztuka, a nie dokument naukowy. Nie oczekuję od twórców filmów doskonałej precyzji naukowej.​ Ale gdy widzę tak rażące błędy, jak dźwięk w kosmosie, to trudno mi się zanurzyć w świecie przedstawionym na ekranie.​

Jednakże, nie chcę twierdzić, że filmy science fiction są bezużyteczne.​ Wręcz przeciwnie, są one świetnym źródłem inspiracji dla młodych ludzi i mogą zachęcać ich do interesowania się światem nauki i technologii.​

Mam nadzieję, że ta lista błędów naukowych pomoże wam w przyszłości lepiej rozpoznawać fikcję od rzeczywistości.​

Wnioski

Po obejrzeniu setek filmów science fiction i zauważeniu tych samych błędów naukowych w różnych produkcjach, doszedłem do wniosku, że twórcy filmów często nie potrafią odróżnić fantazji od rzeczywistości.​ Nie chcę twierdzić, że filmy science fiction są bezużyteczne.​ Wręcz przeciwnie, są one świetnym źródłem inspiracji dla młodych ludzi i mogą zachęcać ich do interesowania się światem nauki i technologii.​

Jednakże, gdy widzę tak rażące błędy, jak dźwięk w kosmosie, to trudno mi się zanurzyć w świecie przedstawionym na ekranie.​

Mam nadzieję, że ta lista błędów naukowych pomoże wam w przyszłości lepiej rozpoznawać fikcję od rzeczywistości.​